Getal & Ruimte (13e editie) - havo wiskunde B

'Formule van een lijn opstellen'.

2 havo/vwo 3.2 De formule van een lijn opstellen

Formule van een lijn opstellen (3)

opgave 1

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(0, 5)\) en heeft \(\text{rc}_l=-3\text{.}\)

2p

Stel de formule van \(l\) op.

GegevenRcMetBeginpunt
000y - Formule van een lijn opstellen - basis - 0ms

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=-3\)

1p

Door \((0, 5)\) dus \(b=5\text{,}\) en dus \(l{:}\,y=-3x+5\)

1p

opgave 2

0123456-10123xy

4p

Stel de formule op van de lijn.

Grafiek (1)
00my - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - 4ms - data pool: #120 (4ms) - dynamic variables

\(y=ax+b\text{.}\)

1p

Door \((0, 3)\text{,}\) dus \(b=3\text{.}\)

1p

\(a={\text{verticaal} \over \text{horizontaal}}={-3 \over 5}=-\frac{3}{5}\text{.}\)

1p

\(y=-\frac{3}{5}x+3\text{.}\)

1p

opgave 3

Peter parkeert zijn auto. Voor het parkeren betaal je €3 vaste kosten, plus €1,50 per uur.

3p

Stel de formule op van de parkeerkosten \(P\) in euro als functie van de tijd \(u\) in uren.

Contextueel
00n9 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - 2ms

De beginwaarde is \(b=3\text{.}\)

1p

De verandering is \(a=1{,}5\text{.}\)

1p

De gevraagde formule is dus \(P=1{,}5u+3\text{.}\)

1p

3 havo 1.1 De formule y=ax+b

Formule van een lijn opstellen (3)

opgave 1

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(0, 4)\) en is evenwijdig met de lijn \(m{:}\,y=3x+6\text{.}\)

2p

Stel de formule van \(l\) op.

EvenwijdigMetBeginpunt
000z - Formule van een lijn opstellen - basis - 0ms

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=\text{rc}_m=3\)

1p

Door \((0, 4)\) dus \(b=4\text{,}\) en dus \(l{:}\,y=3x+4\)

1p

opgave 2

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(4, 7)\) en is evenwijdig met de lijn \(m{:}\,y=6-5x\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

EvenwijdigMetPunt
0010 - Formule van een lijn opstellen - basis - 0ms

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=\text{rc}_m=-5\)

1p

\(\begin{rcases}y=-5x+b \\ \text{door }A(4, 7)\end{rcases}\begin{matrix}-5⋅4+b=7 \\ -20+b=7 \\ b=27\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=-5x+27\)

1p

opgave 3

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(5, 8)\) en heeft \(\text{rc}_l=2\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

GegevenRcMetPunt
0011 - Formule van een lijn opstellen - basis - 0ms

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=2\)

1p

\(\begin{rcases}y=2x+b \\ \text{door }A(5, 8)\end{rcases}\begin{matrix}2⋅5+b=8 \\ 10+b=8 \\ b=-2\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=2x-2\)

1p

havo wiskunde B 1.2 Een lijn door twee gegeven punten

Formule van een lijn opstellen (6)

opgave 1

De lijn \(l\) gaat door de punten \(A(-2, -16)\) en \(B(1, -1)\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

TweePunten (1)
0012 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - 1ms

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={-1--16 \over 1--2}=5\)

1p

\(\begin{rcases}y=5x+b \\ \text{door }A(-2, -16)\end{rcases}\begin{matrix}5⋅-2+b=-16 \\ -10+b=-16 \\ b=-6\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=5x-6\)

1p

opgave 2

\(A\) is een lineaire functie van \(t\text{.}\)
Voor \(t=-3\) is \(A=18\) en voor \(t=5\) is \(A=-14\text{.}\)

3p

Druk \(A\) uit in \(t\text{.}\)

TweePunten (2)
0013 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - 0ms - dynamic variables

\(A=at+b\) met \(a={\Delta A \over \Delta t}={-14-18 \over 5--3}=-4\)

1p

\(\begin{rcases}A=-4t+b \\ \text{door }A(-3, 18)\end{rcases}\begin{matrix}-4⋅-3+b=18 \\ 12+b=18 \\ b=6\end{matrix}\)

1p

Dus \(A=-4t+6\)

1p

opgave 3

De lijn \(l\) gaat door de punten \(A(-7, -3)\) en \(B(-6, -3)\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

TweePuntenHorizontaal
0014 - Formule van een lijn opstellen - pro - 1ms

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={-3--3 \over -6--7}={0 \over 1}=0\)

1p

\(\begin{rcases}y=b \\ \text{door }A(-7, -3)\end{rcases}\begin{matrix}b=-3\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=-3\)

1p

opgave 4

De lijn \(l\) gaat door de punten \(A(-7, 4)\) en \(B(-7, 7)\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

TweePuntenVerticaal
0015 - Formule van een lijn opstellen - pro - 1ms

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={4-7 \over -7--7}={-3 \over 0}\)

1p

Delen door 0 is niet gedefinieerd, het is dus een verticale lijn.

1p

Dus een verticale lijn met vergelijking \(l{:}\,x=-7\)

1p

opgave 5

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(5, 30)\) en door de oorsprong.

2p

Stel de formule van \(l\) op.

Evenredig (1)
0017 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - 0ms

Door de oorsprong betekent dat \(b=0\text{,}\) dus \(l{:}\,y=ax\)

1p

\(\begin{rcases}y=ax \\ \text{door }A(5, 30)\end{rcases}\begin{matrix}a⋅5=30 \\ a=6\end{matrix}\)
Dus \(y=6x\text{.}\)

1p

opgave 6

246810125101520253035Oxy

4p

Stel bij de grafiek de formule op in de vorm \(y=ax+b\text{.}\)

Grafiek (2)
008t - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - 23ms - dynamic variables

Rasterpunten \((2, 15)\) en \((10, 30)\) aflezen.

1p

\(y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={30-15 \over 10-2}=1{,}875\)

1p

\(\begin{rcases}y=1{,}875x+b \\ \text{door }A(2, 15)\end{rcases}\begin{matrix}1{,}875⋅2+b=15 \\ 3{,}75+b=15 \\ b=11{,}25\end{matrix}\)

1p

Dus \(y=1{,}875x+11{,}25\)

1p

"