Getal & Ruimte (12e editie) - havo wiskunde B

'Standaardfuncties en transformaties'.

havo wiskunde B 4.3 Gebroken vormen

Standaardfuncties en transformaties (1)

opgave 1

4p

Gegeven is de functie \(f(x)={2 \over x+5}-4\text{.}\)
Hoe ontstaat de grafiek van \(f\) uit de standaardgrafiek van \(y={1 \over x}\text{?}\)
Vermeld ook het domein, het bereik en de formules van de horizontale en verticale asymptoot van \(f\text{.}\)

Gebroken
00ez - Standaardfuncties en transformaties - basis - eind - 0ms

\(y={1 \over x}\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }2\)
\(y=2⋅({1 \over x})={2 \over x}\)

1p

\(\downarrow \text{translatie}(-5, -4)\)
\(f(x)={2 \over (x+5)}-4={2 \over x+5}-4\)

1p

\(D_f=\R \begin{Bmatrix}0\end{Bmatrix}\) en \(B_f=\R \begin{Bmatrix}0\end{Bmatrix}\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }2\)
\(D_f=\R \begin{Bmatrix}0\end{Bmatrix}\) en \(B_f=\R \begin{Bmatrix}0\end{Bmatrix}\)
\(\downarrow \text{translatie}(-5, -4)\)
\(D_f=\R \begin{Bmatrix}-5\end{Bmatrix}\) en \(B_f=\R \begin{Bmatrix}-4\end{Bmatrix}\)

1p

Asymptoten \(x=0\) en \(y=0\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }2\)
Asymptoten \(x=0\) en \(y=0\)
\(\downarrow \text{translatie}(-5, -4)\)
Asymptoten \(x=-5\) en \(y=-4\)

1p

havo wiskunde B 5.2 Grafieken van machtsfuncties veranderen

Standaardfuncties en transformaties (1)

opgave 1

4p

Gegeven is de functie \(f(x)=-5(x+3)^5+2\text{.}\)
Hoe ontstaat de grafiek van \(f\) uit de standaardgrafiek van \(y=x^5\text{?}\)
Vermeld ook het domein, het bereik en de coördinaten van het punt van symmetrie van \(f\text{.}\)

Macht
00f3 - Standaardfuncties en transformaties - basis - basis - 0ms

\(y=x^5\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }-5\)
\(y=-5⋅(x^5)=-5x^5\)

1p

\(\downarrow \text{translatie}(-3, 2)\)
\(f(x)=-5(x+3)^5+2=-5(x+3)^5+2\)

1p

\(D_f=\R \) en \(B_f=\R \)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }-5\)
\(D_f=\R \) en \(B_f=\R \)
\(\downarrow \text{translatie}(-3, 2)\)
\(D_f=\R \) en \(B_f=\R \)

1p

Punt van symmetrie\((0, 0)\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }-5\)
Punt van symmetrie\((0, 0)\)
\(\downarrow \text{translatie}(-3, 2)\)
Punt van symmetrie\((-3, 2)\)

1p

havo wiskunde B 5.3 Wortelfuncties

Standaardfuncties en transformaties (1)

opgave 1

4p

Gegeven is de functie \(f(x)=\sqrt{-5x-2}-4\text{.}\)
Hoe ontstaat de grafiek van \(f\) uit de standaardgrafiek van \(y=\sqrt{x}\text{?}\)
Vermeld ook het domein, het bereik en de coördinaten van het randpunt van \(f\text{.}\)

Wortel
00f5 - Standaardfuncties en transformaties - basis - midden - 0ms

\(y=\sqrt{x}\)
\(\downarrow \text{translatie}(2, -4)\)
\(y=\sqrt{(x-2)}-4=\sqrt{x-2}-4\)

1p

\(\downarrow \text{verm. y-as, }-\frac{1}{5}\)
\(f(x)=\sqrt{(-5x)-2}-4=\sqrt{-5x-2}-4\)

1p

\(D_f=[0, \rightarrow ⟩\) en \(B_f=[0, \rightarrow ⟩\)
\(\downarrow \text{translatie}(2, -4)\)
\(D_f=[2, \rightarrow ⟩\) en \(B_f=[-4, \rightarrow ⟩\)
\(\downarrow \text{verm. y-as, }-\frac{1}{5}\)
\(D_f=⟨\leftarrow , -\frac{2}{5}]\) en \(B_f=[-4, \rightarrow ⟩\)

1p

Randpunt \((0, 0)\)
\(\downarrow \text{translatie}(2, -4)\)
Randpunt \((2, -4)\)
\(\downarrow \text{verm. y-as, }-\frac{1}{5}\)
Randpunt \((-\frac{2}{5}, -4)\)

1p

havo wiskunde B 5.4 Exponentiële functies

Standaardfuncties en transformaties (1)

opgave 1

4p

Gegeven is de functie \(f(x)=4⋅4^{x-1}+3\text{.}\)
Hoe ontstaat de grafiek van \(f\) uit de standaardgrafiek van \(y=4^x\text{?}\)
Vermeld ook het domein, het bereik en de formule van de horizontale asymptoot van \(f\text{.}\)

Exponentieel
00ee - Standaardfuncties en transformaties - basis - midden - 1ms

\(y=4^x\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }4\)
\(y=4⋅(4^x)=4⋅4^x\)

1p

\(\downarrow \text{translatie}(1, 3)\)
\(f(x)=4⋅4^{(x-1)}+3=4⋅4^{x-1}+3\)

1p

\(D_f=\R \) en \(B_f=⟨0, \rightarrow ⟩\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }4\)
\(D_f=\R \) en \(B_f=⟨0, \rightarrow ⟩\)
\(\downarrow \text{translatie}(1, 3)\)
\(D_f=\R \) en \(B_f=⟨3, \rightarrow ⟩\)

1p

Asymptoot \(y=0\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }4\)
Asymptoot \(y=0\)
\(\downarrow \text{translatie}(1, 3)\)
Asymptoot \(y=3\)

1p

havo wiskunde B 5.5 Logaritmen

Standaardfuncties en transformaties (1)

opgave 1

4p

Gegeven is de functie \(f(x)=-3⋅{}^{2}\!\log(x+5)-1\text{.}\)
Hoe ontstaat de grafiek van \(f\) uit de standaardgrafiek van \(y={}^{2}\!\log(x)\text{?}\)
Vermeld ook het domein, het bereik en de formule van de verticale asymptoot van \(f\text{.}\)

Logaritme
00f1 - Standaardfuncties en transformaties - basis - midden - 0ms

\(y={}^{2}\!\log(x)\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }-3\)
\(y=-3⋅{}^{2}\!\log(x)=-3⋅{}^{2}\!\log(x)\)

1p

\(\downarrow \text{translatie}(-5, -1)\)
\(f(x)=-3⋅{}^{2}\!\log((x+5))-1=-3⋅{}^{2}\!\log(x+5)-1\)

1p

\(D_f=⟨0, \rightarrow ⟩\) en \(B_f=\R \)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }-3\)
\(D_f=⟨0, \rightarrow ⟩\) en \(B_f=\R \)
\(\downarrow \text{translatie}(-5, -1)\)
\(D_f=⟨-5, \rightarrow ⟩\) en \(B_f=\R \)

1p

Asymptoot \(x=0\)
\(\downarrow \text{verm. x-as, }-3\)
Asymptoot \(x=0\)
\(\downarrow \text{translatie}(-5, -1)\)
Asymptoot \(x=-5\)

1p

havo wiskunde B 8.2 Sinusoïden

Standaardfuncties en transformaties (1)

opgave 1

4p

Gegeven is de functie \(f(x)=\cos(3x-2)+1\text{.}\)
Hoe ontstaat de grafiek van \(f\) uit de standaardgrafiek van \(y=\cos(x)\text{?}\)
Vermeld ook het domein, het bereik en de formule van de evenwichtsstand van \(f\text{.}\)

Gonio
00f7 - Standaardfuncties en transformaties - basis - eind - 0ms

\(y=\cos(x)\)
\(\downarrow \text{translatie}(2, 1)\)
\(y=\cos((x-2))+1=\cos(x-2)+1\)

1p

\(\downarrow \text{verm. y-as, }\frac{1}{3}\)
\(f(x)=\cos((3x)-2)+1=\cos(3x-2)+1\)

1p

\(D_f=\R \) en \(B_f=[-1, 1]\)
\(\downarrow \text{translatie}(2, 1)\)
\(D_f=\R \) en \(B_f=[0, 2]\)
\(\downarrow \text{verm. y-as, }\frac{1}{3}\)
\(D_f=\R \) en \(B_f=[0, 2]\)

1p

Evenwichtsstand \(y=0\)
\(\downarrow \text{translatie}(2, 1)\)
Evenwichtsstand \(y=1\)
\(\downarrow \text{verm. y-as, }\frac{1}{3}\)
Evenwichtsstand \(y=1\)

1p

havo wiskunde B 9.3 Rekenregels voor logaritmen

Standaardfuncties en transformaties (2)

opgave 1

Gegeven is de functie \(f(x)=10^x\text{.}\)

3p

Welke vermenigvuldiging ten opzichte van de \(x\text{-}\)as levert bij de grafiek van \(f\) dezelfde beeldgrafiek op als de translatie \((-1, 0)\text{?}\)

Symmetrie (1)
00nc - Standaardfuncties en transformaties - basis - midden - 0ms

\(f(x)=10^x\)
\(\downarrow \text{translatie}(-1, 0)\)
\(y=10^{x+1}\)

1p

Er geldt
\(y=10^{x+1}=10^x⋅10^1=10⋅10^x\text{.}\)

1p

Dus de vermenigvuldiging ten opzichte van de \(x\text{-}\)as met \(10\text{.}\)

1p

opgave 2

Gegeven is de functie \(f(x)={}^{2}\!\log(x)\text{.}\)

3p

Welke translatie levert bij de grafiek van \(f\) dezelfde beeldgrafiek op als de vermenigvulding ten opzichte van de \(y\text{-}\)as met \(\frac{1}{16}\text{?}\)

Symmetrie (2)
00nd - Standaardfuncties en transformaties - basis - eind - 0ms

\(f(x)={}^{2}\!\log(x)\)
\(\downarrow \text{verm. y-as, }\frac{1}{16}\)
\(y={}^{2}\!\log(16⋅x)\)

1p

Er geldt
\(y={}^{2}\!\log(16⋅x)\)
\(\text{ }={}^{2}\!\log(x)+{}^{2}\!\log(16)\)
\(\text{ }={}^{2}\!\log(x)+4\text{.}\)

1p

Dus de translatie \((0, 4)\text{.}\)

1p

"